کتاب راهبانی در ایران
نام لاتین : | Road Control in IRAN |
نگاهی گذرا به نظارت انتظامی بر امنیت و ایمنی راه ها A Brief History Of Road Safety and Security
ایرانیان در توجه به راه و راهبانی ، از جمله پیشگامان کره خاکی بوده اند.شاید علت این مهم آن باشد که سراسر سرزمین ایران ، گذرگاهی با اهمیت و راهبردی در مرکز ربع مسکون برای ساکنان دو سوی خاور و باختر زمین بوده است.به عبارتی ، مردمان شرق یا غرب از راه ایران به دیگر سوی زمین دسترسی داشته اند.بی هیچ اغراقی ایران یکی از کهن ترین مناطق مسکونی زمین بوده است و کشفیات باستان شناسی نشان می دهد قدیمی ترین ابزارهای دست ساز انسان ۶۰۰ هزار سال قبل در ناحیه کشف رود توس به دست آمده است.
در سرزمین های وسیع تحت حاکمیت امپراطوری ایران ، که از شمال آفریقا تا چین و از دروازه های اروپا تا نزدیکی های مسکو و بخش هایی از سیبری ( پازیریک ) و در آن سوی دریای مازندران تا مغولستان ( توران ) گسترده شده بود ، علاوه بر شبکه راه های مهم داخلی ، سه شاهراه مهم ، یعنی جاده ابریشم ، راه ادویه و راه شاهی ، شکل گرفته بود.هم اکنون کشورهایی که از دامن مادر کهن سال خود ایران ، جدا و مستقل شده و در مسیر این جاده های مهم ، به ویژه راه ابریشم ، قرار گرفته اند ، از راه ترویج گردشگری در این مسیر چند هزار ساله ، درآمد کسب می کنند.برقراری امنیت از طریق راهبانی در این پهنه شگفت انگیز ، آن هم در آن روزگاران دور ، هر انسانی را به شگفتی وا می دارد و این از جمله افتخاراتی است که وارثان خلف آن گذشتگان سلف ، یعنی ماموران نیروی انتظامی و به ویژه همکاران راهنمایی و رانندگی و پلیس راه ، به آن مباهات می کنند.
شایان توجه آن که نقش راه در ایجاد ارتباط و رشد سکونت گاه ها ، مانند نقش رگ در خون رسانی و زنده نگه داشتن جسم است.همان گونه که شاهرگ نسبت به رگ های اصلی و آن ها نسبت به مویرگ ها اهمیت بیش تری دارند ، شاهراه ها نسبت به راه های فرعی و آن ها نسبت به راه های روستایی از اهمیت بیشتری برخوردارند.ایرانیان از روزگاران پیشین به راز این تفاوت ها پی برده بودند و برقراری امنیت در شاهراه ها برای آنان از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.از آنجا که کاروان های مهم و بسیاری از این راه ها استفاده می کردند ، راهزنان نیز بیشتر در مسیر این راه ها کمین می کردند و به کاروانیان دستبرد می زدند.از این جهت ، تاسیسات و خدمات رفاهی جنبی آن ها و تاسیسات امنیتی و انتظامی و راهبانی نیز بیش تر در مسیر چنین راه هایی ایجاد می شد. در دوران باستان ، رفت و آمد عوامل چاپارخانه یا همان پیک های دولتی و در دوران پس از اسلام ، رفت و آمد عوامل دیوان برید در راه ها ، باعث برقراری نظم و امنیت می شد. در دوره های متاخرتر نیز چاپارخانه ها و کاروان سراها با رنگ خدماتی بیش تر در خدمت راه و راهبانی بودند.
فهرست مطالب
- گفتار اول : راه های ایران و تاسیسات و نهادهای راهبانی - گفتار دوم : راهبانی در دوره مادها و پیش از آن - گفتار سوم : راهبانی در دوره مادها و پیش از آن - گفتار چهارم : راهبانی در دوره سلوکیان ( جانشینان اسکندر مقدونی ) - گفتار پنجم : راهبانی در دوره اشکانیان - گفتار ششم : راهبانی در دوره ساسانیان - گفتار هفتم : راهبانی در دوره صفاریان و سامانیان - گفتار هشتم : راهبانی در دوره دیلمیان ( آل بویه ) و علویان - گفتار نهم : راهبانی در دوره غزنویان - گفتار دهم : راهبانی در دوره سلجوقیان - گفتار یازدهم : راهبانی در دوره ایلخانان مغول - گفتار دوازدهم : راهبانی در دوره تیموریان - گفتار سیزدهم : راهبانی در دوره صفویان - گفتار چهاردهم : راهبانی در دوره افشاریان و زندیان - گفتار پانزدهم :راهبانی در دوره قاجاریان - گفتار شانزدهم :قرسوران ،اولین سنگ بنای پلیس راه در راهبانی نوین - گفتار هفدهم : تشکیل پلیس راه نوین - گفتار هجدهم : راهبانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی
| |
ناشر : | انتشارات دانشگاه علوم انتظامی امین |
مولف : | حسن رضا رفیعی |