تشریح وضعیت حمل و نقل کالا از طریق جاده

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی Iranway ، مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی درباره وضعیت حمل و نقل عمومی بار از طریق جاده ای اعلام کرد در سال ۹۴ کل بار کشور ۵۴۳.۶ میلیون تن بود که ۹۳.۵ درصد آن از طریق جاده ای جابه جا شد و سهم حمل و نقل ریلی نیز ۶.۵ درصد بود .

همچنین بر اساس این گزارش ۵۰۸ میلیون تن از کالاهای محموله از طریق جاده ها منتقل شد که ۷۰.۹ درصد آن معادل ۳۶۰ میلیون تن بار دارای بارنامه بوده و نزدیک به ۳۰ درصد را نیز حمل و نقل عمومی بدون بارنامه جابه جا کرده است ؛ به عبارت دیگر حدود یک سوم کالای کشور از طریق بنگاه های باربری سنتی جابجا شده است .

شایان ذکر است که جابه جایی های بدون استفاده از بارنامه عموماً در بنگاه های باربری (گاراژهای سابق) که کماکان فعال هستند انجام می گیرد . باربری هایی که در پایانه های کالای سازمان راهداری و حمل ونقل جادهای مستقر نیستند و خود رأساً به جابه جایی کالا ، اقدام می کنند .

همچنین سهم بخش خصوصی ۹۲ درصد بوده و نزدیک به ۸ درصد مابقی را بخش تعاونی جابه جا کرده است سهم دولت در نقل و انتقال بار بسیار ناچیز است .

از سوی دیگر متوسط میانگین عمر کامیون ها در ایران در این سال ۱۶.۱ سال برآورد می شود . این در حالی است که میانگین عمر مفید ناوگان جاده ای در کشورهای توسعه یافته ۵ سال است که نشان دهنده به شدت فرسوده بودن ناوگان خودروی سنگین باری در ایران است .

بر اساس این گزارش ، ۸۲.۲ درصد کامیون های موجود در ایران خودمالکی (ملکی راننده) هستند و تنها ۴.۲ درصد به صورت ملکی شرکت یا مؤسسات باربری و همچنین شراکتی میان راننده و مالک محسوب می شوند . به گونه ای که سهم ناچیز شرکت ها و مؤسسات باربری در مالکیت کامیون ها نشان دهنده وجود مشکلات متعدد در ایجاد شرکت های مسئولیت پذیر و شناسنامه دار است .

یکی دیگر از نکات نگران کننده در این گزارش ، میانگین سفر هر دستگاه کامیون در طول سال است : بر اساس اعلام مرکز پژوهش ها ، میانگین سفر هر دستگاه کامیون در طول یک سال (۳۶۵ روز) تنها ۷۳ سفر در سال ۹۴ و ۶۵ سفر در سال ۹۳ است که نشان دهنده خواب بالای کامیون ها و انتظار بیش از حد آنها برای دریافت نوبت سفر است . این موضوع به پایین بودن بهره وری کامیون ها در ایران دامن می زند ؛ این در حالی است که متوسط عملکرد مورد انتظار برای هر کامیون با توجه به حجم بار در کشور ، ۲۰۰ سفر در سال است .

گفتنی است در سال ۹۴در ایران ۲۵ میلیون و ۷۸۴ هزار سفر باری توسط ۳۵۳ هزار و ۴۱۷ دستگاه کامیون انجام شد که ۲۸ درصد آن درون استانی و ۷۲ درصد نیز برون استانی بوده است .