جلوگیری از قاچاق کالا با اجرای طرح سامانه جامع گمرکی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی Iranway ، از روزهایی که انبوهی کاغذ بین مراجعان گمرک و مسئولان این سازمان برای واردات و صادرات رد و بدل می شد ، زمان زیادی نگذشته است ؛ شاید چهارسال ، شاید کمتر در گمرک اما کاغذ برای تجارت حذف و همه مکاتبات و امور مربوط به تجارت الکترونیکی شده است . اتفاقی که شاید بیراه نباشد که از آن به عنوان انقلاب دیجیتالی در گمرک یاد شود .

با اجرای طرح سامانه جامع گمرکی که از طرح آن از ابتدای دولت یازدهم و توسط مسعود کرباسیان رییس کل وقت گمرک جمهوری اسلامی ایران آغاز شد ، تجارت کالا ساماندهی شده است . هم صادرکننده ها حالا برای صادرات کالای خود زمان زیادی صرف نمی کنند و هم واردکننده ها کالایشان زمان زیادی را پشت مرزهای ترخیص کالا باقی نمی ماند ؛ حالا همه مراحل ترخیص کالا در گمرکات سراسر کشور هوشمند شده و تمامی کالاهای وارداتی کاملا مکانیزه کنترل می شود .

روند کار بسیار ساده است ؛ از ثبت با اجرا فقط سه روز کاری زمان لازم است . اول ؛ که اطلاعات محموله های وارداتی قبل از اظهار ، ابتدا توسط شرکت های حمل و نقل به گمرک اعلام شده و سپس اطلاعات آن در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی جمع آوری می شود. در مرحله بعد شرکت های حمل و نقل موظفند اطلاعات بارنامه را نیز در سامانه های الکترونیکی بارگذاری کنند . پس از اظهار این اطلاعات در مرحله  نخست این اطلاعات به صورت هوشمند با اطلاعات ثبت سفارش تطبیق داده شده و در مرحله بعد کنترل هوشمند محموله های وارداتی از طریق اطلاعات ثبت سفارش و بارنامه به صورت الکترونیکی انجام می شود.

در نهایت آنکه کنترل و تطبیق هوشمند اطلاعات جمع آوری شده از شرکت های حمل و نقل و اطلاعات اظهاری با فاکتور الکترونیک و عدل بندی الکترونیک دیگر مرحله ای است که کاملا مکانیزه توسط سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی کنترل می شود.

سیستم هوشمند ، خطا را شناسایی می کند

واقعیت این است که کشور ما به دلیل داشتن مرزهای طولانی و به دلیل مسائل و مشکلات مختلف در داخل کشور نمی تواند همه توان خود را برای مبارزه با قاچاق کالا به کار گیرد . اگر قرار باشد اقتصاد کشور سفید و شفاف شود و این مدل فعالیت اقتصادی در کشورمان نهادینه شود به برنامه ریزی و سرمایه گذاری در بلندمدت نیاز است چراکه باید با همه ریشه های فرهنگی و اقتصادی اقتصاد خاکستری برخورد شود .

البته کارشناسان هشدار می دهند که شدت و حدت مبارزه با اقتصاد خاکستری می تواند به بزرگ شدن اقتصاد سیاه منجر شود ، از همین رو ، راهبرد کلیدی در این مبارزه ، همراه کردن مسیر و ایجاد تسهیلات و راهکارهایی برای شفاف شدن رویه های گمرکی توانسته راه قاچاق چی ها را به کشور ببندد . در عین حال که حالا هر آنکس که پیشه اش تجارت است،می دانند که رویه هایی که در چندسال اخیر در گمرک باب شده،دیگر با هیچ قانون و مقرراتی قابل تغییر نیست .

فصل گرم همکاری

سامانه جامع گمرکی ، دستگاهها را هم با هم آشتی داد . دستگاههایی که طی سه دهه گذشته هر کدام بروکراسی خاص خود را داشتند و جزیره ای عمل می کردند ، حالا با اجرای سامانه جامع گمرکی و سیستم هوشمند تطبیق اطلاعات به هم مرتبط شده اند . وزارت صنعت ، معدن و تجارت از یک سو و سازمان هایی مثل استاندارد،سازمان بنادر و کشتیرانی و بانک مرکزی از سوی دیگر همگی به پروژه هوشمند تجارت پیوسته اند .

چگونگی تخصیص ارز ، در سامانه جامع گمرکی با استفاده از قابلیت ثبت منشا ارز در سامانه گمرک بر اساس اطلاعات مندرج در ثبت سفارش و کالای اظهاری در سند مذکور انجام می شود . صاحبان کالا می توانند نسبت به ورود کالاهایی که قبلا مجوز ثبت سفارش آنها صادر شده،اقدام کنند و در صورت ترخیص کالا خارج از فهرست مندرج در مجوز ثبت سفارش مراتب به عنوان تخلف محسوب می شود .

اقتصاددانان می گویند ، قاچاق کالا و اقتصاد زیرزمینی نتیجه یک اقتصاد بیمار و بی برنامه است و بروز و ظهور کالاهایی بی‌شناسنامه و غیر مجاز در بازار یک کشور آفتی است که علاوه بر مضراتی همچون رشد پولشویی و خروج ارز به صورت غیرقانونی از کشور و ورود کالاهای بی‌کیفیت ، خطرات و زیان های فراوانی در رابطه با سلامت جامعه را نیز به همراه خواهد داشت .

در چهارسال گذشته ، این پدیده در اقتصاد کمرنگ تر شده است ؛ اگرچه هنوز بخش بزرگی از دستگاههای دولتی در حال برنامه ریزی و مبارزه با این پدیده تلخ برای اقتصاد ایران هستند،اما گلوگاه ورود رسمی برای قاچاقچی های حرفه ای بسته شده است .